De Camino

Vorig jaar april ben ik naar Noord-Spanje afgereisd om te gaan wandelen langs de Baskische kust, van San Sebastian naar Bilbao. Dit betreft een klein deel van de Camino del Norte, de pelgrimsroute die loopt vanaf de grens tussen Spanje en Frankrijk langs de noordkust naar Santiago de Compostella. Een waanzinnig mooie route en een prachtig avontuur, niet in de laatste plaats omdat ik veel mensen heb ontmoet. Iedere pelgrim loopt deze route met zijn of haar eigen beweegredenen, mooie gespreksonderwerpen om tijdens het wandelen met elkaar te delen. Met een gemiddelde wandeling van 25 km per dag is daar immers genoeg tijd voor.

Een Niche markt?

Zo kwam ik in een hotel in San Sebastian in gesprek met Mees. Een niet typisch Hollands uitziende jongen maar nadat hij in de ontbijtzaal de hoteleigenaar vroeg of de hysterische Spaanse televisie misschien wat zachter kon, verraadde zijn Engelse accent zijn afkomst. We raakten in gesprek en Mees vroeg op een gegeven moment wat ik voor de kost deed, waarop ik hem vertelde over mijn onderneming die zich bezig houdt met het in- en verkopen van tweedehands boeken. Zijn reactie was typisch, zoals ik het vaker hoor: ‘Oh, leuk! Maar wordt er nog wel gelezen dan?’ Aangevuld met vragen als ‘Kan je daar dan van rondkomen?’ en ‘Iedereen heeft toch een E-reader tegenwoordig? Of luistert naar boeken?’ Afsluitend met, ‘Leuk hoor, wel niche!’ 

Voor wie denkt, niche, wat is dat? Een nichemarkt, afgekort niche, is een specifiek en meestal klein, afgebakend en bewerkbaar deel van een markt waarin weinig concurrentie is.

Een aantal marktcijfers

Met een opleiding in de commerciële economie als achtergrond zou je van mij misschien verwachten dat ik deze nichemarkt van te voren goed heb geobserveerd, er een SWOT analyse op los heb gelaten om vervolgens een plan van aanpak te maken om mijn bedrijf mee te starten. Niets is minder waar. Het enige wat ik heb gedaan is een kleine risico analyse, hoe lang zou ik het volhouden als ik niet de gewenste omzet draai? Verder ben ik gewoon van start gegaan en zou wel kijken waar het schip zou stranden. Tot op heden vaart het schip nog door 🙂 

Toch zetten de vragen van Mees me wel aan het denken, hoe niche is deze markt eigenlijk? En hoe toekomstbestendig is mijn onderneming met de opkomst van nieuwe media als luisterboeken en e-readers? 

Een aantal marktcijfers binnen Nederland zet ik even in perspectief: 

  • In 2023 werden er ruim 43 miljoen boeken verkocht met een omzet van 685 miljoen euro
  • De omzet steeg met 3% ten opzichte van 2022, voor het negende jaar op rij een stijging
  • De afzet steeg met 0,1% ten opzichte van 2022 en komt daarmee op de hoogste afzet in 11 jaar tijd
  • 50% van de Nederlanders kocht in 2023 een tweedehands boek (https://kvbboekwerk.nl/consumentenonderzoek)

Daarnaast blijkt uit onderzoek dat de opkomst van e-boeken en luisterboeken tot op heden nog niet erg ten koste gaat van het aantal lezers van papieren boeken. Zo lijkt het er voorlopig op dat de lezer zich niet verplaatst van papieren boeken naar digitale boeken maar zich eerder verspreid over meerdere boeksoorten. Ook wel de hybride lezer genoemd.

De ontlezing

Terugkomend op de titel ‘Wordt er nog wel gelezen dan?’ kunnen we dit beantwoorden met ja, voor zover dit een serieuze vraag was. De cijfers tonen het aan en een korte blik op de dagelijkse talkshows doet dit ook bevestigen. Wekelijks wordt er wel een nieuw boek gepresenteerd en gepromoot. ‘Iedereen schrijft een boek tegenwoordig’, hoor je ook wel eens laatdunkend. Gezien de doorlopend stijgende lijn in afzet worden de boeken nog verkocht ook.

Desalniettemin is de zorg om de ontlezing onder jongeren gerechtvaardigd. 65-plussers lezen gemiddeld 1 uur en 22 minuten per dag, terwijl dit bij jongeren tussen de 13 en 19 jaar slechts 14 minuten is. Nog geen kwartier per dag, u kunt zelf inschatten in hoeverre dit bevorderlijk is voor de leesvaardigheid.

Toekomstbestendigheid

Om op mijn eigen vraag over de toekomstbestendigheid van mijn onderneming terug te komen, de mogelijkheden zijn enorm. Het boeken aanbod is onuitputtelijk, kijk naar bijna elk huishouden waar een gevulde boekenkast staat met in potentie tweedehands boeken. Daarnaast worden er elk jaar nog miljoenen nieuwe papieren boeken verkocht, welke ooit ook tweedehands boeken zouden kunnen worden. De vraag naar tweedehands producten neemt ook toe, tweedehands shoppen is goedkoper en heeft minder impact op het klimaat ten opzichte van nieuwe producten. De populariteit van een platform als Vinted toont deze trendontwikkeling. 

Aan mij en mijn concurrenten de schone en dankbare taak om zoveel mogelijk lezers te overtuigen om hun (oude) boeken niet zomaar weg te gooien, wat helaas nog veel te vaak gebeurt. De kans is namelijk groot dat u iemand anders blij kunt maken met een boek dat nog bij u in de kast staat. Daarnaast helpt u mee om de ontlezing tegen te gaan, hoe meer boeken er in omloop zijn, des te meer er gelezen kan worden! Dus wilt u afscheid nemen van een papieren boekencollectie? Neem gerust contact met mij op. Er wordt namelijk nog heel veel gelezen.