Beschrijving

In Blinde gehoorzaamheid onderzoekt Arnon Grunberg waarom mensen gehoorzamen aan God, de staat, ouders, leraren of andere gezagsdragers. Hij noemt vier motieven: angst voor straf, hoop op beloning, de overtuiging dat het moreel juist is, en gewoonte of gemakzucht. Als leidraad gebruikt hij het Bijbelse verhaal van Abraham en Isaak, en de filosofie van Kierkegaard. Abraham gehoorzaamt volgens Grunberg niet uit moed of geloof, maar uit machteloosheid en gewoonte. Daarmee laat hij zien dat gehoorzaamheid vaak geen heroïsche daad is, maar juist een risico kan vormen voor morele integriteit.

Grunberg verbindt dit met de moderne tijd, waarin de staat de rol van God heeft overgenomen en we offers – zoals die van soldaten of zorgmedewerkers – vaak vanzelfsprekend accepteren. Hij benadrukt dat blind vertrouwen in autoriteit gevaarlijk is en pleit voor een kritische, onafhankelijke houding. Autonomie, reflectie en dialoog zijn volgens hem essentieel om te voorkomen dat gehoorzaamheid een automatische reflex wordt in plaats van een bewuste keuze.